Als pedagoog krijg ik regelmatig vragen over schermtijd voor kinderen. “Is gamen, streamen en televisiekijken echt zo slecht voor mijn kind? Hij leert er toch ook veel van? Hoeveel is teveel schermtijd en is schermtijd echt slecht voor hun ontwikkeling?”

Deskundigen waarschuwen dat schermtijd slecht kan zijn.

Als ik op internet rondsnuffel naar de meningen van andere deskundigen, dan zie ik dat ze zich vooral richten op het aanbod, op wat kinderen precies doen tijdens hun schermtijd. Er wordt veel gewaarschuwd voor het zonder toezicht gebruik maken van internet door jonge kinderen. En inderdaad, dat is geen goed idee. Voor je het weet bekijkt je kind dingen waar jij helemaal niet achter staat. Om dat op te lossen staat er vaak al een leeftijdsindicatie bij films en games. Je kunt steeds vaker leeftijdsgrenzen instellen. Daarnaast is het noodzaak om als ouder regelmatig te checken wat je kind online aan het doen is.

Andere deskundigen benoemen juist de voordelen van schermtijd.

Maar er zijn ook deskundigen die vertellen over de voordelen van schermtijd. Zij geven aan dat schermtijd helemaal niet slecht hoeft te zijn voor kinderen. Spelen ze bijvoorbeeld Minecraft, dan helpt dat voor het ruimtelijk inzicht. Kijken ze Engelstalige filmpjes, dan schiet hun Engelse woordenschat omhoog. Steeds meer jonge kinderen leren programmeren. En vergeet niet dat ze, wanneer ze ouder worden, die computervaardigheden goed kunnen gebruiken. Allemaal waar.

Maar daar gaat het niet om!

Natuurlijk is het belangrijk wat je kind wel en niet ziet en doet online. Uiteraard zijn wij als ouders verantwoordelijk en moeten we een vinger aan de pols houden. Dat weten we inmiddels allemaal wel. Maar daar gaat het naar mijn idee niet om. In dit blog deel ik een andere invalshoek met je. Een onderwerp dat naar mijn idee veel te weinig aandacht krijgt.

Het gaat er niet om wat je kind doet, het gaat er om wat hij niet doet.

Daar zou ik, als pedagoog, graag wat meer de focus op leggen. Het gaat er niet alleen om wat je kind online doet, het gaat er juist om wat hij allemaal niet doet als hij online is. Laten we het daar eens als maatschappij over hebben.

Kinderen die veel schermtijd krijgen, spelen minder. Ze spelen minder met hun speelgoed, met vriendjes en ze komen minder buiten. Daardoor kan hun ontwikkeling heel eenzijdig worden. Ze oefenen weinig met een grove motoriek, kunnen bijvoorbeeld niet huppelen, hinkelen of een bal vangen. Deze kinderen hebben veel minder sociale interactie in het echte leven en vinden het daardoor moeilijk om om te gaan met emoties, sociale omgangsvormen en feedback. Ze kunnen niet meer netjes schrijven, lekker tekenen, kleien en op andere manieren creatief bezig zijn met hun handen. Vaak hebben ze minder conditie en minder weerstand.

Wat je kind allemaal mist.

Voor jonge kinderen is het bijvoorbeeld ontzettend belangrijk dat ze veel aan de slag gaan met ongevormd materiaal. Dingen die nog niet iets zijn, maar alles kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan zand, klei of deeg. Dat is goed voor hun fijne motoriek en hun fantasie. En door de bacteriën in de zandbak, bouwen ze meteen wat weerstand op. Kinderen die een groot deel van de dag een tablet in hun hand hebben, missen dat.

Kinderen die veel schermtijd krijgen, zitten, hangen of liggen ook veel meer. Dat betekent minder rennen, minder conditie, minder sterke spieren en botten, minder lenigheid en meer kans op overgewicht. Daarnaast weten we allemaal dat veel schermtijd schade kan geven aan de ogen.

Dus is schermtijd slecht?

Ja en nee. Af en toe even een game spelen of een filmpje kijken is absoluut niet slecht. Je kind krijgt er een ruimer wereldbeeld van, kan oefenen met ruimtelijk inzicht, zal een grotere Engelse woordenschat krijgen dan wij hadden op die leeftijd. Dat is allemaal natuurlijk hartstikke leuk. Bijkomend voordeel is dat wij als ouders een half uurtje onze handen vrij hebben. Even kunnen opladen of een telefoontje kunnen plegen. Heel fijn!

Het gaat mis, zodra je kind al die andere dingen moet missen. Zodra hij niet meer buiten speelt, weinig beweegt, zelden een bordspelletje doet, knutselt of bouwt. Dan mist hij echt cruciale onderdelen in zijn ontwikkeling. Onderdelen die op latere leeftijd nog maar moeilijk in te halen zijn.

Mijn beeldschermadvies.

Mijn advies is dan ook: zet beeldschermen beperkt in, het liefste aan het einde van de dag. Laat je kind overdag lekker rennen, kleien, met zand en water spelen, ontdekken, vallen, hinkelen, klimmen en gooien. Laat je kind andere kinderen ontmoeten en sociale vaardigheden oefenen. Daag hem uit, kom (samen) in beweging.

En als jullie dan aan het einde van de dag fysiek moe zijn en jij hebt even geen puf om een boekje voor te lezen of je wilt even rustig kunnen bijkomen, pak dan die tablet erbij. Dan kan je kind nog even lekker aan de slag met zijn ruimtelijk inzicht en zijn Engelse woordenschat en heb jij een momentje voor jezelf.

Meer tijd voor jezelf nodig?

Zet jij schermen regelmatig in om wat meer tijd voor jezelf te creëren, om even op te laden als ouder? Heel begrijpelijk! Gelukkig zijn er ook heel veel andere manieren waarop je dat kunt doen. Download het magazine Time4Me voor heel veel gratis tips.